Home

Themanummer Protestants Nederland belicht actualiteit Apostolicum

“Er kan maar één kerk zijn”

Er kan maar één kerk zijn: er kunnen niet twee lichamen van Christus zijn en de Geest is niet gedeeld. Je kunt niet twee moeders hebben als kinderen van één Vader.

Dat betoogt prof. dr. Bram van de Beek in het nieuwe nummer van Protestants Nederland, gewijd aan het thema ”Reformatie en kerkelijke eenheid: toen en nu”, met als motto: “Ik geloof één heilige, algemene, christelijke kerk.”

Lijden aan de verdeeldheid van de kerk. Is dat er nog? Zo niet, dan hebben we te maken met de diepste vorm van zondige kerkelijke verdeeldheid, stelt ds. J. M. J. Kieviet, voorzitter van Protestants Nederland. Ondertussen is de eenheid van de kerk een gelóófswerkelijkheid.

Dr. P. de Vries gebruikt aansluitend bij artikel 27 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis bij voorkeur de uitdrukking “katholiek”. Hij zet uiteen wat de christenen wereldwijd verbindt. Tot aan de wederkomst zal de Kerk van Christus in haar zichtbare gestalte vlekken en rimpels vertonen. Het gebrek aan eenheid is daar een van.

Volgens de rooms-katholieke priester Eli Stok, ooit lid van een reformatorische kerk, is eenheid tussen katholieken en protestanten niet langer alleen te benaderen via een lijst van kenmerken waar ze één in zijn. Het is zinniger voor katholieken en protestanten om over de dynamiek van de Heilige Geest na te denken, die eenheid sticht en grenzen doorbreekt.

Kerkmensen participeren in een overkoepelend geheel, met Jezus Christus aan de top, zo blijkt uit de brief aan de Efeziërs, aldus prof. dr. Rob van Houwelingen. Daarmee is de eenheid van de kerk en van alle gelovigen in principe gegeven. Het vereist onze inspanning, niet om eenheid te stichten maar om de eenheid die er al is te bewaren of te herstellen.

Alle gelovigen zijn voor God gelijk, maar dat heft de onderlinge verschillen tussen christenen niet op, stelt priester Martijn Pouw, die eerder dit jaar promoveerde op het algemeen priesterschap bij Luther en Calvijn. Die verschillen onderstrepen juist dat wij als pelgrims nog onderweg zijn naar onze eindbestemming.

Katholiciteit is een criterium dat ons alert maakt, vindt prof. dr. W. van Vlastuin. Als we het contact met de kerk van alle tijden en plaatsen verliezen, verliezen we onze katholiciteit en komen we in een isolement. We gaan dan dingen benadrukken die niet wezenlijk zijn en we verliezen het zicht op de volheid van het geloof.

Het nummer duikt ook grondig de geschiedenis in. Drs. Christa Boerke belicht uitvoerig de achtergronden van de synode van Emden in 1571, 450 jaar geleden. Toen vonden de kerken elkaar kennelijk wel! Prof. Sabine Hiebsch staat stil bij 500 jaar Worms, een historische krachtmeting die eindigde in excommunicatie van Luther. Verder veel aandacht in het nummer voor boeken, zoals over Comenius, Erasmus, Luther, het katholicisme door de eeuwen heen en het rijke roomse leven in de tijd van Godfried Bomans.

Vooruitblik Themanummer januari 2022:

De Bijbel verbeeld
Protestanten en de visuele kanten van geloof en kerk