November 2018
Lees het hoofdartikel
De inhoud:
GOMARUS OF ARMINIUS: EEN DEBAT VAN EEUWIGHEIDSBELANG
Bij de waterpomp op het dorpsplein, bij de slager en bij de bakker, bij de poort en op de trekschuit sprak het volk van Nederland over het debat tussen Gomarus en Arminius. Wij kunnen ons vandaag totaal niet voorstellen dat een theologisch debat over de aard van Gods genade de hele bevolking raakt. Wat dat betreft, waren het nog niet zulke slechte tijden. Wat was er aan de hand?
VAN HASSELT NAAR DORDT EN TERUG
De Synode van Dordrecht en de besluiten die daar zijn genomen zijn cruciaal geweest voor de ontwikkeling van het internationale calvinisme. ‘Dordt’ bracht eenheid onder generaties van calvinistische gereformeerde kerken over heel de wereld, die de Leerregels accepteerden als hun confessionele basis en norm.
HET LIEFDESLIED VAN DORDT: VAN VERKIEZING TOT VOLHARDING
De Dordtse Leerregels vormen een lied, een liefdeslied. We horen de stem van een bruid en een Bruidegom. De bruid is de kerk, de bruidskerk en de Bruidegom is Christus (II.9 en V.15). De bruid is vol van haar Bruidegom en ze gaat van Hem zingen. Van Zijn wonderlijke liefde voor haar. Maar daarover gaat het niet alleen in haar lied. Ze gaat ook zingen over het wonder hoe het komt dat haar Bruidegom haar lief kreeg en ook hoe het komt dat zij Zijn liefde heeft leren beantwoorden. Zo zingt ze het hooglied van Gods eeuwige verkiezende liefde voor haar.
HET PREDIKANTENGESLACHT LYDIUS
De bekende (inter)nationale synode te Dordrecht werd op 13 november 1618 in de Grote of Onze- Lieve-Vrouwekerk te Dordrecht geopend door de plaatselijke predikant Balthasar Lydius met een in het Nederlands gehouden preek over Handelingen 15. Op dezelfde dag opende hij de eerste zitting met een toespraak en gebed in het Latijn.
DE VERKIEZING ALS “COR ECCLESSIAE” [2]
Een vorige keer zagen we dat de reformatoren Calvijn en Luther niet de bron zijn van de idee dat de verkiezing het hart van de kerk is. Onder zeventiende-eeuwse protestanten ben ik de uitdrukking cor ecclesiae net zo min tegengekomen als bij de reformatoren. Maar door hun rooms-katholieke tijdgenoten wordt zij wel gebezigd. Gaetano Felice Verano (1647-1713) schrijft dat Christus eerder het hoofd dan het hart van de kerk genoemd kan worden, en stelt met een verwijzing naar Thomas van Aquino dat de Heilige Geest gezien kan worden als het hart van de kerk. Een opvatting die vaker voorkomt. Zijn tijdgenoot Ludovico Sabbatini (1650-1724) daarentegen noemt de priesters het hart van de kerk.
VERKIEZING IS NIET VOOR GEARRIVEERDE BURGERS
Als student had ik ooit het meest heerlijke vakantiebaantje dat je kunt bedenken. Ik was sluiswachter op een vaarroute die niet erg druk bevaren was. Al wachtend in mijn kantoor mocht ik betaald boeken lezen. Een van die boeken ging over de Dordtse Leerregels. Het was een boek van de gereformeerde gemeente predikant C. Harinck.
EEN TROUWE STEUN VOOR PRINS MAURITS
Prins Maurits (1567-1625) sloot zich op zondag 23 juli 1617 publiekelijk bij de contraremonstranten aan in de Kloosterkerk te Den Haag. In reactie hierop namen de Staten van Holland op initiatief van raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt (1547-1619) op 4 augustus 1617 bij meerderheid van stemmen een besluit dat bekend staat als “de scherpe resolutie”.
HET SPOOK VAN MOHAMMED IN DORDT
Ongetwijfeld woont er in Dordrecht een man met de naam Mohammed. Over hem gaat deze bijdrage niet. Het gaat wel over de verwijzing naar de leer van de profeet Mohammed in de Dordtse Leerregels. Heeft de islam dan iets te maken met de leer van de remonstranten?
DRINGEN OM “DICHT” BIJ DORDT TE STAAN
De stroom van titels over de beroemde Synode van Dordt lijken een onmiskenbare wedijver te tonen. Dicht, dichter bij Dordt. Tja, wie staat het nu dichtst bij Dordt? Het is niet te hopen dat de oude leus opgeld doet: Hoe dichter bij Dordt, hoe rotter het wordt…
HET HEIL LIGT NIET IN HANDEN VAN DE MENS
In het najaar van 2011 verzorgde prof. dr. G. van den Brink een collegereeks over de Dordtse Leerregels. Hij heeft de aantekeningen omgewerkt tot een boek in de Artios-reeks. Het boek verschijnt in het jaar dat het 400 jaar geleden is dat de Dordtse Leerregels werden opgesteld. Je kunt je afvragen of er nog iets nieuws te melden is.