Februari 2021

Lees het hoofdartikel

De inhoud:

HERMAN BAVINCK WAS ORTHODOXE CALVINIST ÉN MODERNE WETENSCHAPPER

Herman Bavinck was een Europeaan van de 20ste eeuw, een orthodoxe calvinist én een moderne wetenschapper, die thuis was in verschillende disciplines. “Hij was een calvinistische alleskunner.”

BAVINCK, EEN VOORBEELD VAN BESCHEIDENHEID EN VERDRAAGZAAMHEID

Het valt niet te ontkennen, dat de theoloog Herman Bavinck (1854-1921) een zekere reserve had inzake het gebruik van het woord calvinisme. Hij was blij dat de kerkgenootschappen waar hij gedurende zijn leven lid van is geweest, de Christelijke Gereformeerde Kerk en de Gereformeerde Kerken in Nederland, die naam niet voerden.

RECENTE CORONARELLEN VOORAL ON-GEREFORMEERD

“On-Nederlands”. Met deze kwalificatie probeerden sommige media iets van de ernst van de recente coronarellen in Nederland aan te geven. In de optiek van Bavinck zouden ze echter vooral on-gereformeerd zijn.

ONTDEKKER VAN KATHOLICITEIT IN MODERNE TIJD

Herman Bavinck worstelde met de verdeeldheid van de kerk. In discussie met Kuyper en diens Doleantie ontwikkelde hij zijn eigen visie op de katholiciteit van de kerk. In de moderne context is de katholiciteit niet te claimen voor één bepaalde geloofsrichting, maar gaat het erom de relevantie van het Evangelie zichtbaar te maken in de moderne tijd.

BAVINCKS WERK VOL PARELS VAN VROOMHEID EN GETUIGENIS

Bavinck was een erudiet theoloog, een gerespecteerd kerkleider en een gerenommeerd wetenschapper. Zijn leven stond in het teken van vroomheid, gedragen door gebed en navolging. In zijn omvangrijke oeuvre zijn talloze parels van vroomheid en getuigenis te ontdekken.

ONTWIKKELING VAN INSPIRATIE NAAR THEOPNEUSTIE

De Bijbelse geschriften hebben voor Herman Bavinck een voluit goddelijk karakter. Tegelijkertijd tracht hij dit niet in mindering te laten komen op het menselijk-historisch karakter: de Geest haalt iets naar boven wat er al in zit. Bavincks “organische” Schriftleer kreeg daarmee een dynamisch accent.

DE ACHILLESHIEL VAN HET PROTESTANTISME

Als er één theoloog is geweest die in de context van de moderne tijd worstelde met de zekerheid van het geloof, dan was dat wel Herman Bavinck. Het leverde een spannende zoektocht op die hem bij het hart van het protestantisme bracht.

GEREFORMEERDE ETHIEK ORTHODOX EN DAAROM BLIJVEND ACTUEEL

Het was sensationeel toen Herman Bavincks Gereformeerde Ethiek ruim tien jaar geleden van onder een dikke laag stof tevoorschijn kwam. Maar wat heeft een ethiek eigenlijk te bieden wanneer van de betreffende auteur al een veel geroemde dogmatiek bekend is die binnen de gereformeerde traditie nog altijd veel gezag heeft? Bovendien: is alles wat hij over ethiek te zeggen heeft niet allang achterhaald?

HECHTE VRIENDSCHAP ONDANKS GROTE KLOOF IN GELOOF EN RELIGIE

Een scherp denker moet in gesprek blijven met iemand in wie hij vertrouwen kan hebben, zonder de eigen veronderstellingen van de ander te delen. Dat was het geheim van de hechte vriendschap tussen de gereformeerde Herman Bavinck en de vrijzinnige Christiaan Snouck Hurgronje, die, zij het om redenen van onderzoek in Mekka, overging tot de islam.